Concerten 2023

Vocaal drieluik – Bewondering

Zondag 29 januari 2023 – Träume

Een programma rondom de dichteres Mathilde Wesendonck met muziek van Johannes Brahms, Richard Wagner en Rixt van der Kooij voor zang, altviool en piano.

Het Vocaal drieluik heeft in 2023 als verbindende thema dat vanuit de bewondering die diverse componisten en dichters voor elkaar hadden nieuw werk is ontstaan. De tijdsperiode is de Duitse Romantiek met zijn weerslag op de eigentijdse liedkunst.

Mathilde Wesendonck was de hoog ontwikkelde vrouw van een Oostenrijkse bankier. Richard Wagner was verliefd op Mathilde en zette vijf gedichten die nu tot het ijzeren repertoire behoren.

Mathilde was een groot bewonderaar van Johannes Brahms. Ze heeft hem vijf van haar gedichten gestuurd met de vraag deze op muziek te zetten. Brahms vond ze te vrouwelijk en heeft dat niet gedaan. Rixt van der Kooij vond deze gedichten in hun briefwisseling in een Weens antiquariaat en zette deze gedichten voor zang, cello en piano in 2006/2007 in een laat-Romantische stijl. Voor dit concert maakte ze een versie voor altviool.

Vertrekpunt van het recital zijn de ‘Zwei Geistliche Wiegenlieder’ van Brahms voor zang, altviool en piano. Deze twee beroemde liederen daagden Rixt van der Kooij uit om eveneens twee wiegenliederen voor hetzelfde ensemble te schrijven.

Als toegift klinkt een arrangement voor altviool, zang en piano van het lied ‘Liebestreu’ van Johannes Brahms op een Friese vertaling van Piter Jelles Troelstra.

De Wesendonck-liederen gaan over het verlangen naar de geliefde die in een droom verschijnt. In de wiegenliederen wordt de liefde van een moeder voor haar kind bezongen.

 

Johannes Brahms  – Zwei Geistliche Wiegenlieder, op. 91 (1884) zang, altviool en piano

Rixt van der Kooij – Wesendonck- lieder (2006/2007/2022) zang, altviool en piano

Richard Wagner – Fünf Lieder (1858), Mathilde Wesendonck , zang en piano

Rixt van der Kooij  – Zwei Wiegenlieder (2008/2022), zang, altviool en piano

 

Carina Vinke, alt & Ursula Skaug, altviool & Rixt van der Kooij, piano

 

Zondag 12 maart 2023 – Sie liebten sich beide

Een programma over de driehoeksrelatie tussen Robert Schumann, Clara Wieck en Johannes Brahms, de liefde en de wisselwerking tussen mens en natuur. Uitgevoerd worden liederen van Robert Schumann, Clara Schumann-Wieck, Johannes Brahms en Rixt van der Kooij.

Het Vocaal drieluik heeft in 2023 als verbindende thema dat vanuit de bewondering die diverse componisten en dichters voor elkaar hadden nieuw werk is ontstaan. De tijdsperiode is de Duitse Romantiek met zijn weerslag op de eigentijdse liedkunst.

Clara Wieck was de muze van Robert Schumann. Hoewel ze negen jaar in leeftijd scheelden werd Clara verliefd op Robert toen hij pianolessen volgde bij haar vader Friedrich Wieck. De liefde was wederzijds. Robert Schumann wachtte jaren op zijn Clara voordat hij met haar samen kon zijn. Hij moest zelfs een proces voeren tegen haar vader Friedrich Wieck om zich te verweren tegen diens kwaadsprekerij. Op de dag dat Clara meerderjarig werd, trouwde het stel. Robert Schumann gaf zijn vrouw die dag als huwelijkscadeau een aan haar opgedragen bundel met 26 liederen: ‘Myrthen’.

Robert moedigde Clara aan om te componeren en zij maakte onder andere prachtige liederen. Haar werkzaamheden als professioneel pianiste en het moederschap maakte dat het componeren op een gegeven moment tot stilstand kwam.

Johannes Brahms vatte eveneens een grote liefde voor Clara op. Na de dood van Robert Schumann paste Brahms op de kinderen zodat Clara op reis kon gaan om concerten te geven. Toen de mensen in de omgeving al te zeer begon te roddelen, plaatste Clara de kinderen uit huis en zette ook Brahms zijn eigen leven voort. Clara zette zich de rest van haar leven in om de muziek van haar man te verspreiden en hertrouwde niet.

Rixt van der Kooij werd geïnspireerd door de ‘Myrthen’ van Robert Schumann en maakte de ‘Trije blommelieten’ op Heine vertalingen van Fedde Schurer. De natuur weerspiegelt de gevoelens van de hoofdpersoon.

De driedelige cyclus ‘Tragödie’ van Robert Schumann uit 1847 daagt Rixt van der Kooij uit tot het zetten van de Fedde Schurer vertaling in de cyclus ‘Trageedzje’. Een jongeling verleidt zijn lief om samen weg te lopen. Het blijkt niet goed af te lopen.

Ook wordt de kleine cyclus ‘Earme Peter’ uitgevoerd over de arme Peter die het nakijken heeft als zijn lief met een ander trouwt.

 

Robert Schumann (1810-1856) – Selectie uit Myrthen op. 25 (1840)

Clara Schumann-Wieck (1819-1896) – Selectie uit Lieder op. 12 en op. 13 (1841)

Johannes Brahms (1833-1897) – Vier Gesänge op. 70 (1877), selectie uit Lieder op. 107 (1891)

Rixt van der Kooij (1968) – Trije blommelieten (2009), Earme Peter (2009), Trageedzje (2023), Heinrich Heine / Fedde Schurer

 

Laetitia Sprij, mezzo-sopraan & Max Bruins, tenor & Rixt van der Kooij, piano

 

Zondag 23 april 2023 – Dichterslaefde

Een onmogelijke liefde is het thema in dit programma rondom de dichter Heinrich Heine en zijn bewonderaars Robert Schumann, Fedde Schurer en Rixt van der Kooij.

Het Vocaal drieluik heeft in 2023 als verbindende thema dat vanuit de bewondering die diverse componisten en dichters voor elkaar hadden nieuw werk is ontstaan. De tijdsperiode is de Duitse Romantiek met zijn weerslag op de eigentijdse liedkunst.

In dit concert wordt de beroemde cyclus ‘Dichterliebe’ van Robert Schumann (1840) uitgevoerd, gebaseerd op 16 gedichten van Heinrich Heine over een jongeling die gekweld wordt door een onbereikbare liefde met gevoelens van hevige verliefdheid, verlangen, bitterheid en vergevingsgezindheid.

Na de pauze de nieuw gecomponeerde cyclus ‘Dichtersleafde’ van Rixt van der Kooij op Friese vertalingen van gedichten van Heinrich Heine door Fedde Schurer.

In eveneens 16 liederen is er sprake van een hevige verliefdheid met gevoelens van bewondering, tederheid, boosheid, sarcasme, berusting, eenzaamheid en nieuwe moed.

Er een duidelijke verhaallijn waarbij er in het achtste gedicht een omslag is omdat het meisje dan met een ander getrouwd is waarna de dichter met zijn gevoelens in het reine moet zien te komen.

Door een net iets andere keuze van de gedichten ligt bij de Friese ‘Dichtersleafde’ het accent meer op vergevingsgezindheid en bij de ‘Dichterliebe’ op de ironie.

 

Robert Schumann (1810-1856) – Dichterliebe (1842), Heinrich Heine

Rixt van der Kooij (1968) – Dichtersleafde (2022), Heinrich Heine / Fedde Schurer

 

Daniël Hermán Mostert, bariton & Rixt van der Kooij, piano

De aanbevelingen van het RIVM worden indien nodig gevolgd. Graag reserveren via info@vocaaldrieluik.nl

___________________________________________________________________

 

 

___________________________________________________________________

 

 

___________________________________________________________________